Numbu
ni zao linalopatikana katika nchi za Tropiki.Hapa Tanzania hupatikana katika
mikoa ya Mbeya na Njombe.Na zipo numbu aina zaidi ya tatu.Zipo zinazoliwa
mbichi na zinazopikwa.Jina la kibotania huitwa plectranthus
esculents.Waingereza huita Livingstone potato.Wasafwa huita numbu.Wanyakyusa
huita Njobela.Pia numbu hupatikana nchini Malawi.Hapa Mbeya hupatikana numbu
zinazoliwa mbichi na Njombe hupatikana za kupika kama viazi.Wasafwa hula sana
numbu kuliko makabila mengine.Kabla ya kuandika makala hii nimefanya utafiti wa
kuwahoji baadhi ya watu wanaozifahamu numbu vizuri.Baadhi ya watu hao ni
Richard Mbwello, Ngimba Joseph, Sinaida Mwamaso na Nerbat Mngoni wote walitoa
maelezo yanayofanana kuhusu matumizi ya numbu.
Moja
ya jambo la kushangaza kuhusu numbu kabila la Wasafwa mtu akiwa mgonjwa
humpatia numbu ale na mgonjwa akikataa kula numbu hupata mashaka ya kupona
maradhi yanayomkabili.Kwa lugha rahisi husema mgonjwa atakufa.Numbu ukila huleta
hamu ya chakula, numbu zina vitaminiA, wanga na madini kwa hiyo hufaa sana
wakati wa upungufu wa chakula,Huongeza maji mwilini,Huimarisha mifupa,Hupunguza
Homa,Hushusha mapigo ya juu ya moyo,Numbu zina ubaridi kwa hiyo zinafaa sana
kuliwa wakati wa jua kali ili kutuliza kiu cha maji,
Numbu hufaa sana kwa wenye matatizo ya usagaji
wa chakula tumboni,pumu,bronchitis,numbu hutibu minyoo tumboni na majani yake
unaweza kujisugua mwilini na kuondoa harufu mbaya ya ngozi.
Umefika wakati
wa Watanzania kulima mazao yasiyopewa kipaumbele kama numbu kwani nazo zina
faida kiafya.
Pia tunatoa
ushauri, mafuta kwa waliopooza na wanobabuka na jua kama Albino (Herbal
sunscreen oil)
na Tiba.
Mazingira
Natural Products
Mbeya.
Simu: +225 754
807401-0719 564 276
Barua
pepe:mnp.kaka@gmail.com
Blogu:mazingiranp.blogspot.com
No comments:
Post a Comment